MANNEN & VROUWEN - TOCH VERSCHILLEND (II)
De lifetimeprevalentie van depressies in Nederland is volgens NEMESIS-onderzoek 15,4%. Bij vrouwen komen depressies ongeveer 2 maal zo vaak voor als bij mannen. Ook angststoornissen komen bij vrouwen vaker voor. De oorzaak hiervan is onduidelijk. Waarschijnlijk zijn er meerdere oorzaken. Er wordt veel onderzoek naar gedaan (zie bijv 'mannen & vrouwen - toch verschillend (I)'). Vaak wordt er gespeculeerd of mannen meer stressbestendig zijn dan vrouwen. En of er een verschillende vorm van weerstand tegen stress is. Bij 16 mannen en 16 vrouwen werd een functionele MRI van het brein gemaakt. Gedurende de opname kregen ze een aantal (reken) taken te doen, waarbij steeds meer druk op ze werd uitgeoefend (meer pushen sneller te zijn, alles overdoen als er een fout werd gemaakt, etc). Naast de FMRI werd ook de hartslag, het cortisol en subjectief ervaren stress in kaart gebracht.
Bij mannen bleek dat een toegenomen werkdruk (stress) geassocieerd was met een toename van de doorbloeding van de rechter prefrontale cortex, plus een afname vd doorbloeding vd linker orbitofrontale cortex. Bij vrouwen echter, bleek dat de stress een activatie veroorzaakte in het limbisch systeem. Het limbisch systeem, waaronder het ventrale striatum, het putamen en de gyrus cinguli - je hebt er in Club Confabula al vaker over kunnen lezen - gebied betrokken bij emoties. Bij beide groepen bleven de veranderingen in de hersenactiviteit ook na het beëindigen van de stressvolle taak een periode bestaan. Bij vrouwen hield de verandering echter significant langer aan dan bij mannen. Bij de mannen ging de asymmetrische activiteit van het brein ook nog gepaard met een toename van de hoeveelheid cortisol (een stresshormoon, waarover je hier ook al vaker las) in het speeksel. Bij vrouwen was deze stijging veel minder. Deze bevindingen wijzen erop dat stress-reactie bij mannen en vrouwen mogelijk via andere mechanismen verloopt en zich anders uit. Dit is interessant. De onderzoekers suggereren dan ook op basis van deze bevindingen dat bij mannen de hier al eerder besproken 'flight/flight'-respons (hypothalamus-hypofyse-bijnier (HPA = stress-) as.) meer betrokken is. Bij vrouwen mogelijk meer de 'tend-and-befriend'-respons (deze respons bespraken we volgens mij nog niet eerder). Dit is een reactie op stress die meer is gericht op het bewaren van de vrede en het beschermen van de thuisbasis (kinderen). Een emotionele respons gericht op bescherming en verzorging dus, op een andere wijze beschermend dan door vechten of vluchten. Je kunt je voorstellen dat, evolutionair gezien, mannen en vrouwen op deze wijze gezamelijk de thuisbasis mooi konden beschermen. Het bericht uit dit onderzoek dat bij vrouwen stress een andere hersenactiviteit zou veroorzaken, met name op gebied van het limbisch systeem, het gebied dat een zeer belangrijke rol lijkt te spelen bij bijv depressies en angst, is een belangrijke observatie. Ook in de zoektocht naar de verklaring waarom bij vrouwen stemmingsstoornissen meer voorkomen dan bij mannen (Soc Cogn Aff Neurosci '07;24:227-39).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten