We hebben het al vaker gehad over Body Dysmorphic Disorder (BDD). BDD is een stoornis in de lichaamsbeleving - een obsessie met de gedachte dat er aan het uiterlijk iets afwijkends is. In werkelijkheid ziet de patiënt er 'normaal' uit. Deze week staat er in Medisch Contact een interview met Dr v Rood en Dr vd Wee, die op de polikliniek van het LUMC patiënten die aan BDD lijden behandelen. Lees het hier in toto, in MC 17, '08.
Confabula heeft vandaag geen koningshuis-inspiratie gekregen. Maar dit is wel een lief plaatje van HMK Beatrix en haar Claus.
'Animal Assisted Therapy' (AAT) wordt steeds vaker beschreven als een zeer effectieve additionele therapie bij patiënten. En niet alleen bij patiënten met een psychiatrische aandoening. Ook bijvoorbeeld bij zieke kinderen. Er is vooral documentatie over het postieve effect van katten (bijv katten bij patiënten met schizofrenie - (hier bijv een PDF in het TVP)... ik zit een beetje met die toxoplasmose, maar dat terzijde) en honden. Over het groter gebeuren, de boerderijdieren, zijn nauwelijks studies. Deze recente is interessant. 59 vrouwen en 31 mannen met een psychiatrische aandoening warden onderzocht. Het ging om patiënten met schizofrenie (38%), met stemmingsstoornissen (25%) met angst, en ook met persoonlijkheidsproblematiek. Zestig van hen kreeg gedurende 12 weken AAT op de boerderij. Er waren 15 boerderijen betrokken. DE boeren hadden verder geen ervaring met psychiatrische patiënten, maar natuurlijk wel met het boerenleven. Ze hielden koeien, schapen, paarden etc. De patiënten gingen 2 keer per week op de boerderij werken. De overige 30 patiënten vormden de controlegroep. De patiënten werden tot 6 maanden na de AAT gevolgd. In de eerste periode na de AAT was er eigenlijk geen verschil tussen de AAT groep en de controles. Maar na 6 maanden gaf de AAT groep aan dat ze de afgelopen periode had ervaren dat ze de diverse nieuwe of moeilijke situaties waar ze in hun leven tegenaan liepen, beter aan konden dan vroeger. Ze konden zichzelf beter verzorgen. Ook bleken ze significant betere coping strategieën (=wijze waarop ze met problemen omgaan) te hebben dan voorheen. De grootste verbetering was opgetreden bij de patiënten met stemmingsstoornissen. Bij hen was ook sprake van een significant verbeterde kwaliteit van leven. Bij de controles was dit alles niet verbeterd (Clin Pract Epid Ment Health '08; 4:9).
Onze illustere vriend en geachte collega Dr Shock plaagt graag & voedt nu je evt studietwijfels in je vakantietijd nog wat extra door ons opmerkzaam te maken op een recente post '101 things you wish you knew before starting medical school'.
Zal de site waar hij op staat met de omineuze titel 'MedSchool Hell', nog wat nader bekijken. Misschien treffen we op dit positief klinkende site-je nog wat nuttige tips!
Foto: MFLS
.
29 Apr '08
Confabula is a lousy housewife en ook nog eens behoorlijk onsportief. Toch gloort er hoop aan haar horizon. Althans, qua psychisch welbevinden… Slechts 20 minuten actie per week blijkt al mentaal voordeel te bieden. 19824 mensen werden onderzocht. Hiervan bleken er 3200 op dat moment onder psychisch belastende stressvolle omstandigheden te zijn. Van deze groep bleek 32% niet uitbundig aan lichamelijke activiteit te doen. Maar wel aan huishoudelijk werk, in de tuin werken of een minuut of 20 actie in de week. Na correctie voor leeftijd, geslacht, lichamelijke ziekten, roken, BMI etc, bleek dat elke vorm van dagelijkse activiteit, ook de huishoudelijke activiteiten, geassocieerd was met een verlaagd risico op psychische stress. Hierbij bleek wel sprake van een dosis-respons relatie: hoe meer actie, hoe meer baat. Het interessantste is dat alle vormen van actie (ook 1-3x per week 20 minuten stofzuigen, vloertje boenen, beetje schoffelen in de tuin etc) het risico op psychische stress reduceerden. De stress nam af met zo’n 24%! Ook wandelen gaf een verlaging vd stress. OK, ik geef het toe: echt sporten had het meeste effect – meerdere keren per week sporten verminderde de stress met zeker 33% (oplopend als vaker werd gesport) (Br J Sports Med. '08 Apr).
Gilt Confabula juist steeds dat er sprake moet zijn van bewustwording van de verweving van de psychiatrie met somatiek - wordt zij gedwongen tot bovenstaande titel... Derhalve een vraagteken erachter. De titel hoort echter bij een mooi interview! Op de afdeling psychiatrie van het LUMC hebben we capaciteit voor max 20 patiënten. We werken met een team van 25 verpleegkundigen, 2 arts-assistenten (psychiaters in opleiding), 2 psychiaters (incl ikzelf), een maatschappelijk werker, een fysiotherapeut, een creatief therapeut, 2 onderzoeksverpleegkundigen en 2 secretaresses. Juist een afdeling waar verwevenheid een hoofdthema is: bij veel patiënten is sprake van zowel één of meer psychiatrische als één of meer somatische aandoening(en). Die de diagnose en behandeling, beide richtingen op, kunnen compliceren. Een multidisciplinaire benadering is dus steeds weer essentieel. Er is dan ook een goede samenwerking met de somatisch specialisten vh LUMC. Eén van onze eigen actieve crew-members is Dennis, psychiatrisch verpleegkundige. Hij geeft deze maand in de CICERO, ons ziekenhuisblad, een interview over onze afdeling. Je kunt het hier lezen (of de PDF downloaden)!
Eerder in de CICERO: gezonde levenslust (optimisme)
… daar maken ze zich in de UK zorgen over. Het kookpunt onder de toch vaak zo beleefde Engelsen wordt volgens het team van Boilingpoint, zo langzamerhand toch wel bereikt. En daar maken ze zich zorgen over, daar bij onze overzeese buren. "Anger is powerful. It can damage your relationship and your life". Lees hier hun rapport. Hoe reageer jij als er geen koffie uit de automaat komt? En je het muntje vast blijft zitten? Test je eigen boilingpoint.
Mocht het de pan uit rijzen: Boilingpoint biedt een boekje ('Cool Down' - hier downloaden) hoe je woede kunt leren te hanteren. Met tips, waarbij je bijna gaat twijfelen aan de inhoud vd bolhoed: Count to ten before you act / Drop your shoulders and take a few deep breaths / Pummel a pillow or have a scream in your room / Channel your energy into exercise / Distract yourself / Practise relaxation techniques / Keep talking, keep listening / Learn how to be assertive, not aggressive / ... en tenslotte: Know yourself.
"But what minutes!
Count them by sensation,
and not by calendars,
and
each moment is a day".
Benjamin Disraeli
Thanks to Zen Habits
.
24 Apr '08
Een bijzondere gevalsbeschrijving kan je deze maand lezen in het Tijdschrift voor Psychiatrie. Het gaat over een 81-jarige vrouw die door haar huisarts naar een psychiater werd verwezen. Ze klaagde erover dat ze sinds 3 weken klachten had van somberheid, apathie (zie eerder hier over apathie) en een slechte eetlust. Ook bleek dat ze vergeetachtiger was dan normaal, dat ze slecht sliep, zich heel moe voelde en veel hoofdpijn had. In het gesprek viel op dat ze inderdaad heel somber was, maar ook snel geïrriteerd en wat onrustig.
Over testosteron (zie I & II) gesproken... Er wordt vaak gezegd dat mannen eventuele seksuele interesses bij hun dating-partners overschatten. Dat ze eerder aan seksuele intenties bij hun date denken, met de daarbij horende misverstanden (of erger). Twee theorieën worden hierbij als mogelijk oorzaken genoemd. Allereerst dat mannen hun sociale contacten altijd over-seksualiseren. Als tweede dat mannen überhaupt op gebied van alle emoties aan iemands uiterlijk minder goed kunnen beoordelen hoe iemand in zijn vel zit.
Leer jij 's avonds beter dan 's morgens? Kakkerlakken hebben dat ook, joh! kakkerlakken kregen een pepermunt en een vanillegeur te ruiken. De meeste kakkerlakken vinden vanillegeur veel aantrekkelijker dan pepermunt. De onderzoekers gingen de kakkerlakjes trainen. Ze boden ze zoet water aan als ze op de pepermunt afgingen en zout water als ze voor vanillegeur kozen. Straffen en belonen dus, want zij vinden zoet lekkerder dan zout. Vervolgens keken ze na 30 minuten (wat staat voor het korte termijn geheugen vd kakkerlak) en 48 uur (het lange termijn geheugen) of de beestjes het zich nog herinnerden. Als ze deze training 's morgens vroeg kregen, herinnerden ze zich er later niets meer van, zowel niet kort als (logisch dan) lang erna. Als ze de training in de vroege avond kregen, onthielden ze het zo'n 48 uur. Het maakte niet uit op welk moment vd dag de test viel. Het ging om het moment dat de training plaats had gevonden. (Proc Natl Acad Sci U S A. '07; 10:15905-10).
Mannen drijven gewoonweg op testosteron, blijkt ook weer uit deze studie. Onderzoekers keken naar de invloed van testosteron op de prestaties (… nee niet die prestaties… het ging om winst) van mannen werkzaam in de financiële sector. Ze volgden 17 zakenmannen gedurende hun werkdagen op de beurs. Om 11.00 uur 's morgens en 16.00 uur maten ze in het speeksel vd mannen testosteron en cortisol. Op elk moment gaven de mannen aan of ze op dat moment winst of verlies hadden behaald. Opmerkelijk was dat het testosteron hoger was op de dagen dat de mannen meer winst behaalden dan gemiddeld. Testosteron is dus blijkbaar een booster om succesvol in actie te komen. Dat sluit ook wel aan bij eerder onderzoek, waaruit bleek dat het zomaar toedienen van testosteron kan leiden tot roekeloos gedrag. En bovendien dat het mensen impulsief en thrill-seekend kan maken. En zelfs kan leiden tot euforie en een meer manisch toestandsbeeld. En dat sluit natuurlijk weer aan bij het eerdere berichtje over de sombere oude mannen met een laag testosteron.
Wbt cortisol, het stresshormoon van de HPA-as, waar we het al vaker over hadden: dat stijgt dus normaliter als reactie op stressvolle omstandigheden. Ook bij de nu onderzochte mannen, steeg het cortisol als de beursmarkt een instabiel moment aannam. Een begrijpelijke, beschermende reactie van het lichaam.
Boeiend: mensen blijken zich meer gemotiveerd te voelen iets te ondernemen en succesvol af te ronden als ze zich tevoren deze activiteit visualiseren vanuit een het perspectief van een ander ipv vanuit zichzelf. Acties bekeken vanuit een derde worden op een hoger abstractieniveau gevisualiseerd; je hebt meer overzicht en kunt je beter inleven in wat je staat te wachten. Ook versterkt dit het belang van de activiteit – wat de motivatie om in actie te komen versterkt. Ook studenten blijken beter te presteren als ze zich tevoren het succesvol afronden van hun activiteit visualiseren vanuit het perspectief van een derde (Pers Soc Psych Bull '07;33:1392-405). Dus mocht je starten met mediteren en mindfulness (zie tevens quote van zondag/maandag): hou het perspectief van een imaginary friend bij de hand!
Club Confabula WIKI over studenten
Testosteron is een geslachtshormoon dat wordt gemaakt in de testes en de bijnieren. Mannen hebben (als het goed is) veel meer testosteron dan vrouwen: het wordt dan ook een 'mannelijk geslachtshormoon' genoemd. Een te hoog of juist een te laag testosteron kan diverse lichamelijke gevolgen hebben. Nu even over het psychische vlak. 203 mannen tussen de 71 en 89 jaar met en depressie werden onderzocht. Ze werden vergeleken met een groep niet-depressieve mannen. Bij de groep met een depressie bleek sprake van een significant lagere concentratie testosteron in het bloed. Opvallend was dat de groep mannen met een depressie eveneens vaker rookte en een hoger gewicht hadden. Hun lichamelijke conditie was ook slechter. Bovendien bleek dat ze significant lager scoorden op de MMSE, een scorelijst voor cognitieve achteruitgang (dus er was bij deze mannen meer cognitieve achteruitgang). De meesten hadden (begrijpelijkerwijs) in het verleden al eerder antidepressiva gebruikt. Toch, als werd gecorrigeerd voor deze factoren, bleef staan dat het risico op een depressie verband hield met een verlaagd testosteron. (Arch Gen Psych '08;65:283-9) Hoe komt dit verband? En zou het toedienen van testosteron aan deze mannen een verbetering vd depressieve klachten geven? Dat is voer voor vervolg onderzoek. En what about cortisol? Wordt morgen, of overmorgen reeds vervolgd.
"Whatever the tasks, do them
slowly with ease,
In mindfulness,
So not do any tasks with the goal of getting them over with.
Resolve to each job in a relaxed way,
with all your attention."
Thich Nhat Hanh, Zen Master
Eerder hier over mindfulness.
Ook: Peaceful simplicity /Simplify your life /Slowdown en Find Simplicity
Nog niet overtuigd? Kijk dan ook eens naar 'The Story of Stuff'- bij Dr Shock.
'Malinconia' is het Italiaanse word voor 'melancholie'. Melancholie is een oudere uitdrukking voor een ernstige (psychotische) depressie. Op dit schilderij, geschilderd door de uit Venezuela afkomstige artiest Javier Rodriguez, wordt de depressie symbolisch weergegeven. Het schilderij is gebaseerd op een schilderij van Jan van Eyck 'Portret van een man met tulband' (zie onder). Van onder naar boven kijkend, is het schilderij aanvankelijk nog vrijwel gelijk aan zijn voorbeeld. Vanaf de neus wordt de depressie geïllustreerd. In de mans ogen worden zijn somberheid en angst weerspiegeld. De lijdensdruk is duidelijk. In en rond zijn hoofd symbolen van piekeren en verwarring (psychose). De vier ogen in de plooien van de tulband zouden psychoanalyse symboliseren (Br J Psych '07;191.3.A10).
Wat willen we in deze wereld? Heel veel love, peace & understanding - toch? Het lukt op een groot deel vd aardbol helaas niet. Kunnen we de wereld dat leren? Ja - dat kan. Dalai Lama en zijn boeddhistische 'compassion meditation practices' van 'a loving-kindness as the wish for happiness for others & a compassion as the wish to relieve others' suffering' aanhangen. Mediteren, waarbij je als het ware allemaal liefde uitzendt naar alles en iedereen.
16 monniken werden onderzocht. Zij waren zeer bekwaam in liefdevolle meditaties. Het gaat, mooi in het licht vd actualiteiten, om Tibetaanse monniken, die de leer vd Zij werden vergeleken met 16 proefpersonen die in 2 weken leerden om te mediteren op vergelijkbare wijze. Aan hen werd gevraagd zich te concentreren op mensen van wie ze veel hielden, en ze een goede gezondheid toe te wensen. Te wensen met heel het hart dat die mensen vrij van enig lijden zouden blijven. Vervolgens leerden ze om zulke liefdevolle gevoelens en gedachten verder uit te breiden naar 'alle mensen', zonder specifiek aan iemand te denken. Daarna konden ze het al wel beter dan bij aanvang vd trainig, maar nog lang niet zo goed als de monniken natuurlijk. Vervolgens werd bij alle 32 een fMRI scan gemaakt. Er werd gevraagd te gaan mediteren, of om gewoon rust te nemen. In beide geestestoestanden werden ook geluidsbandjes afgedraaid. Een negatieve, van een vrouw die duidelijk angstig en in paniek was. Een positieve van een lachende baby (leuk hoor). Of een neutrale, gewoon restaurant-achtergrond geroezemoes.
Gedurende de meditatie werd er meer activiteit gezien in de insula en gyrus cinguli, vergeleken met in rust. Bij de ervaren monniken was deze activiteit sterker. Bij de proefpersonen die minder ervaren nog waren in het mediteren, werd de activiteit in deze gebieden sterker als de geluidsbandjes 'negatief' waren. Bij allen was er activiteit in de rechter hersenhelft en in de amygdala, de rechter overgang tussen temporale en pariëtale hersenkwab en de sulcus temoralis posterior superior (PLoS ONE. '08; 26:e1897).
Je weet het zolangzamerhand wel - Confabula & donkere chocolade... Confabula & Dr Shock... En... Dr. Shock's chocolate updates (zie bijv Chocoholic Update (II)).
He's back: ook deze week mailt Dr Shock weer een goed chocolate-bericht - check it out!
15 apr '08
Apathie. Bij het woord voel je waarschijnlijk al meteen de kleuring: het gaat om een gebrek aan energie, emotie, motivatie (interesse) en enthousiasme voor dingen. Apathie kan voorkomen bij uitputting, bijvoorbeeld bij een ernstige ziekte. Maar ook bij psychiatrische aandoeningen, zoals een depressie.
Bij een depressie zijn stemmingsafwijkingen - somberheid en verlies aan interesse & plezier op de voorgrond staande symptomen. Ook kunnen mensen zich vaak minder goed concentreren. Ze piekeren veel, vaak negatieve gedachten, over schuld en waardeloosheid. Daarbij komen vaak ook lichamelijke klachten als vermoeidheid, slaapstoornissen, verminderde eetlust, gewichtsverlies en obstipatie. Kortom, als je de kenmerken van apathie beschouwt, zie je dat deze ook bij depressie voorkomen. Apathie komt ook veel voor bij andere hersenaandoeningen als dementie of de ziekte van Huntington.
Er is dan in zekere zin sprake van een 'los' apathiesyndroom (zonder depressie). Daarvan spreek je als de motivatiestoornis het meest op de voorgrond staat en de sterk verminderde doelgerichte motivatie het belangrijkste klinische kenmerk is. De patiënt wil dan geen nieuwe dingen leren, is minder geïnteresseerd, belangstellend, en nieuwsgierig. Qua emoties is de persoon vlak, mat. Dat merk je in het contact aan zijn uitingen en reacties. Parallel hieraan is er een verandering in het gedrag: de patiënt neemt nauwelijks meer initiatieven, minimaal sociale activiteiten en steekt geen energie meer in hobby’s en liefhebberijen. Daarbij heeft de patiënt zelf veelal niet door dat hij 'anders is dan anders' en laat het hem wat onverschillig.
Het apathiesyndroom komt veel vaker voor bij patiënten op oudere leeftijd dan bekend is, en wordt frequent gemist. Omdat er nog weinig over bekend is, maar wel veel voorkomt, wordt er in toenemende mate onderzoek naar gedaan. 84 ouderen van gemiddeld 72 jaar werden onderzocht. 43 van hen had een ernstige depressie. 41 waren gezonde controles. Apathie werd gemeten met de Apathy Evaluation Scale (je kunt hem hier downloaden). Bij alle 84 werd een MRI scan gemaakt.
Bij de patiënten met een depressie werd tov de controles een significante afname gezien van de orbitofrontale cortex. Als werd gekeken naar de mate van apathie, bleek dat deze juist weer gecorreleerd was met een afname van het grijze stofvolume van de rechter gyrus cinguli anterior. Dit onderzoek suggereert dat disfunctioneren van de orbitofrontale cortex betrokken is bij depressie op oudere leeftijd, terwijl juist een vermindering van het volume vd gyrus anterior cinguli een relatie heeft met de aanwezigheid van apathie. (Am J Geriatr Psych '07;15:386-94). Dat is interessant, want het verschil in biologische basis, geeft aan dat er waarschijnlijk sprake is van een verschillende etiopathogenese. En daaraan gekoppeld, dat het van belang is de syndromen goed te gaan onderscheiden, omdat er sprake zal zijn van verschillende behandelbehoeften. Wordt vervolgd.
Meer over cognitieve stoornissen: Zie de Club Confabula WIKI
.
15 Apr '08
Al eerder hadden we het in Club Confabula erover dat er bij agressie frequent antipsychotica worden voorgeschreven (zie hier). En dat het dubieus is of deze daar überhaupt enog effect op hebben. Oudere mensen met bijv dementie kunnen soms onrustig en verward zijn. Of afwijkend, zelfs agressief gedrag vertonen. Soms wordt dan geprobeerd deze situatie onder controle te krijgen door medicijnen voor te schrijven. Eigenlijk zijn er dan in grote lijn 2 opties: kalmeringsmiddelen (benzodiazepines) of antipsychotica. Kalmeringsmiddelen worden vaak bij de meeste ouderen als minder wenselijk gezien omdat ze ook versuffen en dus de kans op bijvoorbeeld vallen vergroten. Maar ook antipsychotica brengen risico's met zich mee. Nog los vd bijwerkingen. En bovendien nog los van of ze überhaupt effect hebben! dat blijkt weer uit een recente studie.
In een groep van 22.944 ouderen die (ooit) antipsychotica voorgeschreven kreeg, bleken er 543 op een gegeven moment in het ziekenhuis te zijn beland ivm een longontsteking. Deze groep werd nadir in kaart gebracht. Er wred gekeken in welke periode ze antipsychotica hadden gebruikt. Actueel gebruik van antipsychotica bleek geassocieerd met een 60% vergroot risico op een longontseking. Dit risico was het hoogst in de eerste week na het starten van het antipsychoticum. Er is zorgvuldig gekeken of er geen verstoring vd gegevens was doordat antispychotica ook worden voorgeschreven ter symptoombestrijding van een delirium. Bij een delirium is sprake van een verward toestandsbeeld (psychotische symptomen), veroorzaakt door een lichamelijke aandoening (en dat zou dan in dit geval de beginnende longontsteking hebben kunnen zijn). Maar ook bij uitsluiten van eventuele deliriums, bleef het risico op een longontsteking bij antipsychotica gebruik verhoogd. Er was geen duidelijk verband met een eventuele oplopende dosering (J Am Geriatr Soc.'08;56:661-6).
Wat de oorzaak is van de relatie is niet duidelijk. Waarschijnlijk spelen bijwerkingen die antipsychotica kunnen geven, een rol. Dan moet je net als bij kalmeringsmiddelen, denken aan versuffing, wat maakt dat iemand minder zorgvuldig gaat eten/drinken en een grotere kans heeft zich te verslikken. Een zelfde situatie bij de zogenaamde extrapyramidale bijwerkingen van antipsychotica, waarbij parkinsonisme op treedt. Ook dat kan gepaard gaan met slikklachten, en dus een verhoogd risico op verslikken.
Enfin, we wisten als dat het effect van antipsychotica bij gedragsproblematiek dubieus is. Nu blijkt dat er ook nog eens bij ouderen ernstig gezondheidsrisico is, blijkt helemaal dat we terughoudend moeten zijn met voorschrijven.
Meer over cognitieve stoornissen: Zie de Club Confabula WIKI
.
14 Apr '08
In januari promoveerde E. Regeer aan de Uni v Groningen naar het voorkomen van de bipolaire stoornis (manisch-depressiviteit) in de algehele Nederlandse bevolking. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat 5,2% vd bevolking in meerdere of mindere mate lijdt aan manisch-depressiviteit. Deze personen kampen met beperkingen in hun functioneren, rapporteren een verminderde kwaliteit van leven en blijven aanzienlijk vaker ziek thuis. Er bleek dat de diagnose heel vaak in 1e instantie werd gemist: slechts bij 1 op de 8 werd de diagnose meteen gesteld. Bij een aantal van die mensen waren de symptomen op het moment van contact met de hulpverlener licht. En het was dus niet zo dat ze, terwijl hun diagnose werd gemist, op dat moment ook behandeling nodig hadden. Maar toch is het herkennen van de mogelijke diagnose in de fase van milde klachten wel degelijk van belang. natuurlijk omdat, als de klachten verergeren, dit heel veel impact op patiënt en omgeving kan hebben. Maar daarbij komt dat voor wat betreft de behandeling bleek, dat adequate behandeling valt en staat met de acceptatie vd patiënt dat er sprake is van bipolaire stoornis. Een vroegtijdig in gesprek komen over de mogelijke aanwezigheid van deze diagnose zou hierin goed kunnen werken.
Er zijn nog altijd veel vooroordelen, helaas. Naar aanleiding van boenstaand onderzoek interviewde SBS6 een man met een bipolaire stoornis. Klik hier om het item te zien.
Veel info vind je ook op de site vd BBC, die veel aandacht besteedde aan de bipolaire stoornis. Daar vind je ook een aantal interviews met mensen die te kampen hebben met een bipolaire stoornis. En info over de documentaire van Stephen Fry 'The secret life of the manic-depressive'.
Eerder hier over de bipolaire stoornis en vooroordelen/stigmatisering, ook bij naasten van patiënten: 'struggling stigma'
En over 'Manie & tamoxifen'.
Check ook de Club Confabula WIKI afd stemmingsstoornissen.
.
13 Apr '08
Op 22 april bestaat Restaurant Freud 1 jaar. "In Restaurant Freud laten mensen met een psychische beperking zien dat zij barsten van het talent!" "Lekker eten… wat een toewijding" "De combinatie van verse biologische ingrediënten en sympathieke bediening maken dit restaurant tot een aanrader" "Wat een waanzinnig goed restaurant. Eten is krankzinnig lekker. Bediening te gek zorgzaam. vriendelijk en vakkundig. Een voorbeeld voor anderen." "Wijnkaart samengesteld door vinologe en presentatrice Astrid Joosten". Op 22 april en 3 mei wordt de 1e verjaardag gevierd. Freud heeft een speciaal viergangen menu hiervoor samengesteld - voor de feestelijke prijs van 25 euro. 'Reserveer wel tijdig, want anders wordt het een gekkenhuis!'.
.
13 Apr '08
Met steun vh Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen heeft de Koninklijke Bibliotheek een project opgezet om ons 'verborgen erfgoed', te weten collecties van archieven, musea en bibliotheken te digitaliseren en beschikbaar stellen op Internet. Al het digitale materiaal - afbeeldingen (affiches, foto's, schilderijen), maar ook geluidsfragmenten, teksten en films wat tot nu toe verzameld is, is te vinden op het 'Geheugen van Nederland'. Over psychiatrie vond ik niet zo snel materiaal. Wel over de Universiteit Leiden, oude foto’s en deze affiche - een reactie op de Duitse bezetting in WO-II. De Duitse bezetter sloot de universiteit overigens na een lezing van Prof. R.P. Cleveringa (de lezing kan je hier dowloaden). Hij was decaan van de rechtenfaculteit en protesteerde tegen het gedwongen ontslag van zijn joodse collega Prof. Meijers. In november 1940 las Cleveringa Meijers' ontslagbrief voor tijdens diens college. Vervolgens prees Cleveringa uitvoerig de verdiensten van zijn voormalig leermeester. Zo hield hij het universitaire motto in ere: 'bolwerk van vrijheid'.
Eerder hier over WO II: Hongersnood & Verslaving
.
11 Apr '08
NRC vandaag: '...de minister van Volksgezondheid wil dat meer vrouwen het eerste half jaar alleen maar borstvoeding geven..'. Toch niet voor die paar IQ punten…?
Raym maakt prachtige foto's - op zijn website tref je legio voorbeelden. Hij biedt er ook gratis wallpapers aan. En fotografietips. Het maakt dat je zin krijgt om zelf in actie te komen! Deze foto van het LUMC & onderwijsgebouw kwam ik tegen. Zo designy hadden we het nog niet eerder gezien! Als ik zijn verhaal erbij begrijp, werd hij daarna door de beveiligingsdienst van het ziekenhuis weggestuurd (het is verboden zonder toestemming foto's in/van het ziekenhuis te maken). Maar goed, op deze foto staan geen patiënten - mi komt niemands privacy in gevaar. Ik vind hem prachtig. Ondanks dat het 'verboden terrein' was - toch een plek aan de wand van Club Confabula.
OK, guys, allemaal op een rij, buikjes naar voren, we gaan even meten. Dikke buikjes kunnen schattig zijn (Confabula says…) maar ze zijn ook tricky, dus het moet niet te gek worden. Denk aan meer dan 80 cm bij vrouwen en meer dan 94 bij mannen. We lezen de laatste tijd steeds over het risico van dikke buikjes op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten, diabetes, metabool syndroom. Maar ook voor ons brein, en met name voor ons cognitief functioneren, brengt het een risico met zich mee. Deze maand verscheen er een review van de onderzoeken die de afgelopen jaren zijn verschenen naar de relatie tussen lichaamsvet en het ontwikkelen van dementie. Hieruit kwam naar voren dat er 10 relevante studies zijn gedaan waarin werd gekeken naar lichaamsgewicht en het ontwikkelen van dementie. Hieruit blijkt een soort U-curve te komen: zowel onder- als overgewicht verhoogt het risico op het ontwikkelen van dementie op latere leeftijd (Ob Rev '08:Mrt 6).
Als liefhebber van zowel grafisch ontwerper Jan Bons als van interieurontwerper Gerrit Rietveld, wil ik deze affiche graag in Club Confabula hangen. Bons' strakke, heldere weergave op affiches vind ik prachtig. Deze plaat vind ik daar een mooi voorbeeld van. Hij is gemaakt voor een tentoonstelling over Rietveld in het Stedelijk Museum A'dam. Misschien vind je het niet zo speciaal - aangezien de stoel zelf ook zo strak vormgegeven is. Maar hem dan in 4 kwaststreken zo neerzetten, is echt een kunst. Er is t/m 12 mei in De Kunsthal in R'dam een tentoonstelling van 90 vd affiches van Jan Bons. Andere exposities daar momenteel zijn bijv portretten van kinderen uit heel de wereld in hun dagelijkse omgeving plus de natuur die hen omringt; een tentoonstelling van prachtige foto's van Anatolië (Turkije). En een serie zeventiende-eeuwse schilderijen uit de familiecollectie Rusche. Ook een verzameling foto's van koningin Beatrix kan mooi zijn, als ik zo op de site kijk. 
Meer dan 350 maal hebben we elkaar al gesproken. Als je sommige herinneringen hieraan wilt ophalen, ben je frequent genoodzaakt eindeloos te scrollen. Vandaar nu een poging gedaan om de berichten op een peanutbutter-WIKI-site wat te cathegoriseren. Sommige blijken niet onder een noemer te vatten... je treft er een gezellige chaos.
Als je tijd & zin hebt: bezoek de
Club Confabula WIKI!
.
6 Apr '08
EMDR. Net als 'mindfulness' door de werkgroep vd 'Week vd Psychiatrie' genoemd als 'alternatief' Maar ook weer een therapie die zijn plekje heeft bewezen. Het staat voor 'Eye Movement Desensitization and Reprocessing'. Het is een methode die in 1989 is ontwikkeld door de Amerikaanse psychologe Francine Shapiro.
Om een beetje te begrijpen hoe EMDR een patiënt kan ondersteunen, is het handig uit te gaan van de symptomen die gepaard gaan met een posttraumatische stresstoornis (PTSS). Na een ernstig trauma kan iemand een PTSS ontwikkelen. Kenmerkend voor een PTSS is dat het gepaard gaat met het hebben van herbelevingen vd traumatische gebeurtenis (opdringende herinneringen, 'flashbacks', dromen, het gevoel het opnieuw te beleven etc), het vermijden van prikkels/situaties die bij het trauma horen, en überhaupt het gevoel van een 'verhoogde prikkelbaarheid' (moeilijk slapen, schrikachtig zijn, waakzaam zijn etc). Duidelijk: iemand heeft nog steeds enorm veel last van die traumatische ervaring - de ervaring speelt nog continue een rol in zijn hoofd. Hij heeft de persoon beschadigd en sporen achtergelaten. En dat beïnvloedt zijn hele leven in ongunstige zin.
Hoe krijg je die ervaring als het ware wat vager? EMDR kan een goede optie zijn.
Lastig uit te leggen hoe een EMDR-behandeling ongeveer in zijn werk gaat. De therapeut vraagt aan de patiënt om aan de traumatische gebeurtenis terug te denken. Hierbij wordt heel intensief uitgediept welke beelden, gedachten en gevoelens er bij hem opkomen. Zo wordt de traumatische gebeurtenis zorgvuldig in kaart gebracht. Voor het verwerkingsproces vraagt de therapeut vervolgens opnieuw om de gebeurtenis voor de geest te halen. Eigenlijk beleeft de patiënt het trauma opnieuw, in de kamer vd therapeut. Daarbij biedt de therapeut nu tegelijk een 'afleidende activiteit'. Dit kan bijv een heen-en-weer gaande beweging van de hand vd therapeut zijn. Die de patiënt met zijn ogen blijft volgen. Of een piepje dat via een koptelefoon afwisselend in het linker en rechter oor wordt gepiept.
Deze afleidende bewegingen of geluiden geven EMDR het beeld van een soort 'hypnose therapie', ik denk dat het daarom als 'alternatief' wordt bestempeld. Steeds wordt na het doornemen vh trauma, met die afleidende activiteit, rust genomen. Dan wordt besproken wat de patiënt ervoer. Die afleidende bewegingen of geluiden blijken te maken dat langzaamaan de herinnering aan het trauma haar kracht en emotionele lading verliest. Het wordt dan steeds gemakkelijker aan de oorspronkelijke gebeurtenis terug te denken. De herinnering kan waziger worden. Of gepaard gaan met minder heftige emoties. Ook kunnen er plezieriger herinneringen voor in de plaats komen. EMDR is een kortdurende therapievorm. Als het gaat om een trauma na een eenmalige ingrijpende gebeurtenis dan zijn mensen vaak al na enkele zittingen geholpen.
Hoe EMDR precies werkt is nog onduidelijk. In ieder geval lijkt het te gaan om een versnelling vd informatieverwerking in het brein, door de combinatie van het sterk denken aan de traumatische gebeurtenis en de aandacht voor de afleidende stimulus, maar hoe dat dan werkt is onduidelijk.
Shapiro zegt erover: "Target events remained unprocessed because the immediate biochemical responses to the trauma have left it isolated in neurobiological stasis". Er wordt veel onderzoek gedaan naar de werkzaamheid van EMDR bij trauma's, met positieve uitkomst. Er wordt nu ook onderzoek gedaan met MRI scans voor en na EMDR (bijv HIER), waarop verschillen te zien zijn.
Hier kan je de infofolder vd Vereniging EMDR Nederland dowloaden. Ook de folder met EMDR info voor jongeren (hier), is informatief.
.
Foto: H. Moussa, Washington Post '07
3 April '08
