ANTIPSYCHOTICA & OUDEREN

Al eerder hadden we het in Club Confabula erover dat er bij agressie frequent antipsychotica worden voorgeschreven (zie hier). En dat het dubieus is of deze daar überhaupt enog effect op hebben. Oudere mensen met bijv dementie kunnen soms onrustig en verward zijn. Of afwijkend, zelfs agressief gedrag vertonen. Soms wordt dan geprobeerd deze situatie onder controle te krijgen door medicijnen voor te schrijven. Eigenlijk zijn er dan in grote lijn 2 opties: kalmeringsmiddelen (benzodiazepines) of antipsychotica. Kalmeringsmiddelen worden vaak bij de meeste ouderen als minder wenselijk gezien omdat ze ook versuffen en dus de kans op bijvoorbeeld vallen vergroten. Maar ook antipsychotica brengen risico's met zich mee. Nog los vd bijwerkingen. En bovendien nog los van of ze überhaupt effect hebben! dat blijkt weer uit een recente studie.

In een groep van 22.944 ouderen die (ooit) antipsychotica voorgeschreven kreeg, bleken er 543 op een gegeven moment in het ziekenhuis te zijn beland ivm een longontsteking. Deze groep werd nadir in kaart gebracht. Er wred gekeken in welke periode ze antipsychotica hadden gebruikt. Actueel gebruik van antipsychotica bleek geassocieerd met een 60% vergroot risico op een longontseking. Dit risico was het hoogst in de eerste week na het starten van het antipsychoticum. Er is zorgvuldig gekeken of er geen verstoring vd gegevens was doordat antispychotica ook worden voorgeschreven ter symptoombestrijding van een delirium. Bij een delirium is sprake van een verward toestandsbeeld (psychotische symptomen), veroorzaakt door een lichamelijke aandoening (en dat zou dan in dit geval de beginnende longontsteking hebben kunnen zijn). Maar ook bij uitsluiten van eventuele deliriums, bleef het risico op een longontsteking bij antipsychotica gebruik verhoogd. Er was geen duidelijk verband met een eventuele oplopende dosering (J Am Geriatr Soc.'08;56:661-6).

Wat de oorzaak is van de relatie is niet duidelijk. Waarschijnlijk spelen bijwerkingen die antipsychotica kunnen geven, een rol. Dan moet je net als bij kalmeringsmiddelen, denken aan versuffing, wat maakt dat iemand minder zorgvuldig gaat eten/drinken en een grotere kans heeft zich te verslikken. Een zelfde situatie bij de zogenaamde extrapyramidale bijwerkingen van antipsychotica, waarbij parkinsonisme op treedt. Ook dat kan gepaard gaan met slikklachten, en dus een verhoogd risico op verslikken.
Enfin, we wisten als dat het effect van antipsychotica bij gedragsproblematiek dubieus is. Nu blijkt dat er ook nog eens bij ouderen ernstig gezondheidsrisico is, blijkt helemaal dat we terughoudend moeten zijn met voorschrijven.


Meer over cognitieve stoornissen: Zie de Club Confabula WIKI
.
14 Apr '08

Geen opmerkingen: