POST PARTUM DEPRESSIE
Niet elke moeder is na de bevalling van haar baby blij in de wolken. Betoverd door die baby-smile als 'natural high' waar we het heel lang geleden in CC over hadden. Eigenlijk zijn heel veel vrouwen ook ambivalent, en labiel, soms verdrietig. Een taboe-onderwerp - want ‘men’ vindt dat je ‘blij’ moet zijn. Bij sommige vrouwen escaleren de ‘babyblues’ in een depressie.
.
We spreken van een post partum depressie als de depressie binnen 4 weken na de bevalling ontstaat. Depressies rond de bevalling komen veel voor. Zo’n 13-18% vd vrouwen heeft op enig moment tijdens de zwangerschap een depressie. Na de bevalling is er een verhogde incidentie.
.
Over de pathofysiologische basis van depressie echt na de bevalling is nog geen duidelijkheid. Vroeger werden ‘de hormonen’ als oorzaak gedacht. Maar daarvoor zijn geen causale bewijzen gevonden. Tegenwoordig liggen de hypothesen meer rond genetische en immunologische componenten. Ook de HPA-as en de schildklier worden als mogelijkheden genoemd.
Nu een interessante bevinding. Onderzoekers hebben gekeken naar het enzym mono-amine-oxidase (MAO) in het brein. MAO breekt serotonine, dopamine en norepinefrine af. Beide stoffen spelen juist bij emoties een belangrijke rol. Bij de mono-amine-hypothese van de deprerssie gaan we ervan uit dat deze neurotransmitters verlaagd zijn bij mensen met een deressie.
Nu een interessante bevinding. Onderzoekers hebben gekeken naar het enzym mono-amine-oxidase (MAO) in het brein. MAO breekt serotonine, dopamine en norepinefrine af. Beide stoffen spelen juist bij emoties een belangrijke rol. Bij de mono-amine-hypothese van de deprerssie gaan we ervan uit dat deze neurotransmitters verlaagd zijn bij mensen met een deressie.
.
Vijftien gezonde vrouwen werden 4 tot 6 dagen post partum vergeleken met 15 gezonde niet zwangere controles. Ze rookten niet en gebruikten geen medicatie. Hun brein werd gescand met een speciale scan, een PET-scan (positron emission tomography). Op de scan bepaalde ze de totale hoeveelheid MAO in oa de prefrontale cortex, de gyrus anterior cinguli cortex, de anteriore temporale cortex, de thalamus, het dorsale putamen en de de hippocampus.
Vijftien gezonde vrouwen werden 4 tot 6 dagen post partum vergeleken met 15 gezonde niet zwangere controles. Ze rookten niet en gebruikten geen medicatie. Hun brein werd gescand met een speciale scan, een PET-scan (positron emission tomography). Op de scan bepaalde ze de totale hoeveelheid MAO in oa de prefrontale cortex, de gyrus anterior cinguli cortex, de anteriore temporale cortex, de thalamus, het dorsale putamen en de de hippocampus.
.
Bij de vrouwen die juist bevallen waren, bleek dat het verdelingsvolume van MAO significant verhoogd was (mean 43%!), juist in die voorgaande gebieden. Meer MAO betekent ook meer afbraak van de neurotransmitters. Dat kan erop wijzen dat er minder serotonine, dopamine en norepinefrine in het brein van deze vrouwen is. En een depletie van deze stoffen geeft een gedaalde stemming. Eerder is aangetoond dat een daling van oestrogeen, een geslachtshormoon, resulteert in een stijging van MAO. Nu is dit laatste voor het eerst postpartum zichtbaar gemaakt (Arch Gen Psych ‘10:468-74).
Bij de vrouwen die juist bevallen waren, bleek dat het verdelingsvolume van MAO significant verhoogd was (mean 43%!), juist in die voorgaande gebieden. Meer MAO betekent ook meer afbraak van de neurotransmitters. Dat kan erop wijzen dat er minder serotonine, dopamine en norepinefrine in het brein van deze vrouwen is. En een depletie van deze stoffen geeft een gedaalde stemming. Eerder is aangetoond dat een daling van oestrogeen, een geslachtshormoon, resulteert in een stijging van MAO. Nu is dit laatste voor het eerst postpartum zichtbaar gemaakt (Arch Gen Psych ‘10:468-74).
.
Let op: het gaat om vrouwen die niet depressief waren. Bij hen is er dus een stijging van MAO aan de orde, maar ze hebben geen depressie. We weten niet of de hoeveelheid serotonine, dopamine en norepinefrine in hun brein ondanks de gestegen MAO normaal is. Was de hoeveelheid dan tevoren verhoogd? Of hebben deze vrouwen wel degelijk een gedaalde hoeveelheid van deze mono-amines, maar heeft dit geen depresie tot gevolg? Mogelijk veroorzaken deze gedaalde spiegels de ‘postpartum blues’. De labiele emoties die vrouwen kunnen ervaren. En wellicht is het dan zo, dat als je bijvoorbeeld genetisch kwetsbaar bent voor depressies, je hierop een depressie ontwikkelt. Maar mogelijk spelen er belangrijke andere cofactoren die dan 1 + 1 = 2 maken. De schildklier? De HPA-as? Een reeds ontregelde HPA-as, of een bepaalde ‘afstelling’ ervan? Heel interessant zou het zijn als er een groot cohort prospectief gevolgd gaat worden, waarbij bij alle vrouwen pre- en postpartum diverse parameters worden bepaald. Plus uitgebreide vragenlijsten naar hun stemming.
.
Let op: het gaat om vrouwen die niet depressief waren. Bij hen is er dus een stijging van MAO aan de orde, maar ze hebben geen depressie. We weten niet of de hoeveelheid serotonine, dopamine en norepinefrine in hun brein ondanks de gestegen MAO normaal is. Was de hoeveelheid dan tevoren verhoogd? Of hebben deze vrouwen wel degelijk een gedaalde hoeveelheid van deze mono-amines, maar heeft dit geen depresie tot gevolg? Mogelijk veroorzaken deze gedaalde spiegels de ‘postpartum blues’. De labiele emoties die vrouwen kunnen ervaren. En wellicht is het dan zo, dat als je bijvoorbeeld genetisch kwetsbaar bent voor depressies, je hierop een depressie ontwikkelt. Maar mogelijk spelen er belangrijke andere cofactoren die dan 1 + 1 = 2 maken. De schildklier? De HPA-as? Een reeds ontregelde HPA-as, of een bepaalde ‘afstelling’ ervan? Heel interessant zou het zijn als er een groot cohort prospectief gevolgd gaat worden, waarbij bij alle vrouwen pre- en postpartum diverse parameters worden bepaald. Plus uitgebreide vragenlijsten naar hun stemming.
.
Dit roept om multidiciplinaire samenwerking! Waar zijn de gynaecologen?
.
Confabula bedacht opeens - niks gehoord recently over RS67333 – die serotonine (5-HT4) receptor agonist waar men zo veelbelovend over deed. Eens nagaan.
.
Confabula bedacht opeens - niks gehoord recently over RS67333 – die serotonine (5-HT4) receptor agonist waar men zo veelbelovend over deed. Eens nagaan.
.
.
Over mannen & baby's - wordt vervolgd.
.
.
Juni '10
2 opmerkingen:
Eerder is aangetoond dat een daling van oestrogeen, een geslachtshormoon, resulteert in een stijging van MAO. Nu is dit laatste voor het eerst postpartum zichtbaar gemaakt (Arch Gen Psych ‘10:468-74).
Ja, klopt.
Metformine wil nog wel eens wonderen doen :-)
Hoe zit het met de ISO enzym huishouding?
Zijn 2D6, 3A4 en 2C19 in orde.
Volproppen met pillen is niet altijd de juiste weg.
Wat mij heel erg tegen de borst stoot is het feit dan weinig psychiaters weten dat Risperdal en Paroxetine beide inhiberen op 2D6.
--->Serotonerge syndroom??!!
Beste Dr Harsfeld,
Wees gerust: Confabula is zeer gespitst op de cytochroomhuishouding! Zowel in de kliniek als hier in CC. In het voorjaar bijv nog een stukje erover in CC!
Groetjes,
C
Een reactie posten