BÈTA-BLOKKERS & PSYCHOSE / DELIRIUM

Confabula was vorige week, toen zij de eerste tentamenuitslagen binnenkreeg, even confuus. Het was haar niet gelukt bij al haar pupillen (zij streeft uiteraard naar 100%) duidelijk te maken dat vele medicijnen iemand verward = delirant kunnen maken. Over het delirium hadden we het hier recent nog (en hier). Eerder noemde ik het Centrum Ouderengeneeskunde. Waarover ook de Diesrede ging. Over ouderen gesproken. En over de verwevenheid van psychiatrie & somatiek, en de impact van medicatie - hier een mooi voorbeeld.
.

Het ging bij het tentamen oa om bètablokkers (Bèta-adrenerge receptor antagonisten), maar ook over corticosteroiden. Betablokkers worden door heel veel mensen gebruikt. Ze zijn mn geïndiceerd bij een hoge bloeddruk en hartritmestoornissen. De laatste jaren is het gebruik mn bij ouderen boven de 70 toegenomen. In 2007 werden er 3.588.595 recepten voorgeschreven.

.

Je hebt twee soorten. Hydrofiele (= in water oplosbare) en lipofiele (= in vetoplosbare) β-blokkers. Die laatste kunnen ook de bloed-hersenbarrière passeren, de lipofiele niet. Als ze de bloedhersenbarrière kunnen passeren, betekent dat dat ze ook in het brein een invloed uit kunnen oefenen. Hoe dat in het brein precies gaat, weten we niet. Vermoedelijk blokkeren ze daar de bèta2 receptoren. Maar mogelijk ook serotoninereceptoren.

.

In ieder geval zien we toch naogal eens dat patiënten, met name ouderen, psychiatrische symptomen krijgen als ze en lipofiele bètablokker gebruiken. Je kunt denken aan somberheid. Maar ook aan verwardheid en psychotische kenmerken. In het NTvP stond een beschrijving van een 71-jarige man die visuele hallucinaties en levendige dromen kreeg, nadat hij gestart was met een lipofiele β-blokker. Een delirium dus!

Toen deze werd omgezet naar een hydrofiele β-blokker, verdwenen de klachten. Een belangrijk aspect om in je achterhoofd te houden. Wat je later ook gaat doen. Voor het volledige artikel, NTvP 52(2010)2: klik hier.
.

Niet meer vergeten, please!

.

En weer een pleidooi voor de multidisciplinaire Ouderen Poli!

PS: β-blokkers worden ook wel eens voorgeschreven bij podiumangst. Maar als sprake is van een frequent podium bezoek en angst daarbij, kan je beter andere maatregelen nemen. Het hangt af van wat je op het podium doet. Als het kunst is, kan je overwegen onze ‘Muziekpoli LUMC’ te consulteren.

Eerder: Hypertensie & Dementie

.

Apr '10