MOON & HALLUCINATIES - AUTOSCOPIE (III)

Nu we het over het eindeloze heelal en pluche Quarks hebben gehad - een aansluiting naar film & psychiatrie.

Confabula is een fannetje vd Bowie songs - zeker in zijn glittertijd.
Dus Ziggy Stardust - Space Oddity, ‘Life on Mars’ Moonage Daydream, ‘Starman’
.
In die periode kreeg hij een zoon, die hij Zowie Bowie noemde. Dergelijke namen kunnen je als kind ook wel opbreken - Zowie heeft zichzelf inmiddels ontpopt als filmgregisseur en noemt zich Duncan Jones.

Recent bracht Duncan zijn debuutfilm uit 'Moon'. De nummers van Bowie sr over de ruimte, zijn in diepere zin verhalen over de eenzaamheid van de nietige mens in de onmetelijke ruimte. Hiervanuit maakte Bowie jr een existentiële sciencefiction film.
Astronaut Sam Bell (Sam Rockwell) is een astronaut die in zijn eentje een maanstation bemant voor een bedrijf dat maansteen opdelft als energiebron. Zijn dienst van 3 jaar zit er bijna op. Hij heeft maar 1 aanspreekpunt al die tijd: een sprekende computer (Kevin Spacey himself).
.
De eenzaamheid maakt hem steeds wanhopiger en noopt hem tot diepzinnige gedachten: Wie ben ik? Ben ik vandaag nog dezelfde persoon als ik gisteren was? Wat is er eigenlijk origineel aan mij?
.
Ook deze film lieert aan psychologie en psychiatrie.
Om te beginnen, kan je je voorstellen dat ook Zowie/Duncan met zo’n beroemde vader en een leven in de spot-lights zich regelmatig heeft afgevraagd wie hij is en wat er ‘origineel’ aan hem is. Deze film zou daar symbolisch bij kunnen zijn.
.
Daarnaast komen we op een interessante hallucinatie die ik tegenkwam in het uitgebreide boekwerk van Dr JD Blom, waaruit ik eerder verhaalde (zie hier). Namelijk het fenomeen van 'Autoscopie'. Sam ziet in het verlaten ruimtestation zichzelf namelijk ook in meerdere versies voorbij komen. Zeer beangstigend uiteraard. Dit woord komt van het Griekse ‘αυτοσ σκορεο’ wat je zou kunnen vertalen als ‘ik kijk naar mezelf’. Een hallucinatie dus waarbij je jezelf ziet. Er zijn verschillende onderzoekers die erover hebben geschreven. Zo wordt gesproken van:
-

• Negatieve autoscopie = in de spiegel kijken en jezelf niet zien.
• Interne autoscopie = naar jezelf kijken en je eigen organen zien.
• Ook wordt het gelieerd aan ‘buiten het lichaam-ervarigen’.
  

Neurobiologisch wordt gedacht aan afwijkende activiteit van het temoro-parieto-occiptale gebied vh brein. Bijvoorbeeld bij epilepsie in dat gebied, of een hersentumor.
.
Bij Sam kan je je voorstellen dat de psychische deprivatie hem reactief licht psychotisch maakt.
Dat gebeurde ook met George Clooney in de film ‘Solaris’. Hij zag niet zichzelf maar zijn overleden geliefde. Ook een ingewikkelde, boeiende film.

PS: in het NRC stond nog dat je moet opletten op kleine details – bijvoorbeeld dat er de hele film lang een oud, vies, gekreukt post it-briefje zit op de robot die Sam gezelschap houdt. Dat is inderdaad prachtig.
Meer info over ‘Moon’ vind je hier
En hier

.En hier ook (want hij is inmiddels op DVD)!
.
Apr '10