ALCOHOLISCHE MOEDERS EN ALCOHOLGEUREN

Ik vind het vaak opvallend hoe kinderen onverwacht kunnen reageren op in mijn ogen lekkere of juist vieze smaken en geuren. Of niet zozeer 'in mijn ogen', maar meer wat ik 'denk dat zij vinden'. Ik had nooit verwacht dat kleine kinderen olijven zouden lusten. Maar om me heen heb ik nu al meerdere kleine spruiten die niet weg te slaan zijn bij het schaaltje olijfjes. Soms hangen ze ook bij hun ouders voor een slokje wijn. Ik weet niet of ze het echt lekker zouden vinden, of dat ze gewoon nieuwsgierig zijn. In ieder geval blijkt hun emotie eraan gekoppeld.
.
145 kinderen (5-8 jr) en hun moeders werden onderzocht. Bij de moeders werd uitgezocht wat voor type drinkers ze waren. Waren het gezelligheidsdrinkers? Of namen ze een borrel als ze zich ellendig voelden? Deze noemden de onderzoekers de 'escapedrinkers' (N=35). Het ging dus om de psychische omstandigheden waarin gedronken werd. De kinderen kregen 2 testen. Allereerst keken ze naar in hoeverre de kinderen diverse geuren, waaronder bijvoorbeeld de geur van bier en whisky, lekker vonden en hoe snel ze de geur herkenden. In de 2e test werden diverse geuren (bubblegum, chocolade, cola, koffie, groene thee, pyridine – dat is een vieze visachtige geur, sigarettenrook etc) aangeboden en werd gekeken wat ze het lekkerst vonden. In de eerste test vonden alle kinderen in grote lijn dezelfde geuren lekker of vies. Maar kinderen van 'escapedrinkers' vonden het moeilijker om te beslissen of ze de geuren al dan niet lekker vonden en deden langer over het besluit. Bij de tweede test vonden kinderen van 'escape drinkers' de geur van alcoholische drank (mn bier) veelal nog viezer dan de meest smerige alternatieven die ze werd aangeboden. Ze hadden liever de visgeur of, als hun moeder niet rookte, sigarettengeur dan biergeur (Alcohol. '08;42:249-60).
.
Interessant zou zijn om verder te vervolgen of dit nou ook betekent dat ze in de toekomst een aversie tegen alcohol ontwikkelen. De praktijk lijkt anders uit te wijzen. Maar waar zit dan het omslagpunt? En wat gebeurt er dan in je brein? Vorig jaar hadden we het er al over dat je een familiaire kwetsbaarheid voor alcoholisme kunt hebben. En dat die kwetsbaarheid ook je smaak kan veranderen. Met name zou sprake zijn van een sterkere behoefte ('craving’ naar') aan zoetigheid. Snoepen deze kinderen gretiger dan de anderen? Ook interessant om mee te nemen in verder onderzoek.
.
Eerder over vrouwen en alcohol.

A taste for wine.

Over geuren en stemming.

.

23 Juli '08

ADRIAANART

Enige tijd terug las je een interview met Dennis, één van de psychiatrisch verpleegkundigen op de afdeling psychiatrie (C8) van het LUMC (zie 'Een vak apart'). Een scherpe vent, met droge humor.
Nog zoéén op C8 is Adriaan. Adriaan heeft bovendien een dubbele job. Hij is kunstschilder en werkt partime bij ons. Bewonderaar van Dali, Toulouse-Lautrec, Gaugain, Willink, Citroen, Mesdag, Hockney en Mordillo. Aspecten van hun stijl vind je ook terug in zijn werk. Het is duidelijk dat hij van mensen houdt. Als inspiratiebronnen noemt hij dan ook de mens met al zijn emoties en humor ter verluchtiging. Omgeven door de natuur, licht, lucht, muziek. Ook Adriaan werkt vanuit zijn emoties (zie bijv primair 'procesdenken bij Freud en bij 'Munch' ; 'Rego', en 'Onderstroom'). Diverse levensgebeurtenissen en herinneringen liggen daaraan ten grondslag. Beginnend bij de luchten, reflecterend in de zee in zijn kindertijd. En door diverse ervaringen op zijn levenspad. En nu nog dagelijks, zoals hij het zelf poëtisch verwoordt: op "de momenten dat ik mensen ontmoet die helder als sterren schijnen". Neem een kijkje in zijn atelier, lees over zijn leven en inspiratiebronnen op 'De Zolder 3 Achter'. Het werk 'Dream' heeft bij deze een plek in Club Confabula. Wat vind je ervan? En welke fantasieën, verlangens, emoties zie je erin? Nieuwsgierig? Laat je meevoeren langs andere voorbeelden van zijn kunstwerken.

Kijk voor psychiatrie & kunst ook op de CC Wiki (bijv over Patra, Rathnayake, Cathcart, en Melanconia).
En kijk ook eens op de site van Jans Pakhuys.

Gisteren nog Picasso III

.

22 Juli '08

PICASSO (III)

In 1907 schilderde Pablo Picasso (over wie we het eerder hadden - zie bijv Picasso I) het schilderij 'les Demoiselles d’Avignon' ('de jonge vrouwen van Avignon' – even los van het schilderij: Avignon: een prachtige stad overigens). Picasso stelde het pas in 1916 tentoon. Hij had ambivalente gevoelens over het schilderij. Hij noemde het 'Le Bordel d’Avignon' of 'Mon bordel' (mijn bordeel). De vrouwen noemde hij 'filles', waarmee in die tijd prostituees werden aangeduid. Ook de eerste bezichtigers van het schilderij hadden gemengde gevoelens. Mensen reageerden geshockeerd en zelfs woedens: ze vonden dat de vrouwen lelijk waren afgebeeld. Collegaschilders reageerden wisselend. Over Henri Matisse wordt verteld dat hij er heel hard om moest lachen en dat hij dacht dat het een grap was. Georges Braque opperde dat Picasso bij het schilderen terpetine had gedronken en dat hij vuur moest hebben gespuwd. André Derain voorspelde: "… One of these days [we shall] find Picasso hanged from a rope behind his big painting...".
Opmerkelijk is dat Picasso het werk niet heeft gesigneerd. Terwijl hij het wel tentoonstelde. Recent werd het schilderij vergeleken met de schetsen die Picasso als voorstudie van het schilderij maakte. Op de schetsen staan de vrouwen ook. Maar op de schetsen staan ze allemaal te kijken naar een jongeman. Deze jongeman is geïdentificeerd als Picasso als geneeskunde student. Picasso heeft geen geneeskunde gestudeerd. Wel had hij een goed vriend die dit deed. De student loopt het bordeel in met een boek onder zijn arm (op andere versies een schedel). Verder zit er een andere man in de kamer, waaromheen de 5 vrouwen gegroepeerd zijn. In het latere schilderij heeft Picasso de 2 mannen beiden verwijderd, maar de vrouwen op dezelfde wijze laten staan. Op allerlei manieren is het schilderij de afgelopen jaren als het ware geanalyseerd en 'verklaard': vanuit historisch perspectief, filosofisch, transcultureel etc. Ook vanuit psychologisch perspectief. Vanuit Picasso uiteraard, om te beginnen. Zijn seksuele verlangens naar deze vrouwen. De portretten zijn gebaseerd op een 16e eeuws beeldhouwwerk dat hij in het Louvre had gezien. Als je diagonale lijnen trekt van hoek naar hoek, vanuit een vertikale lijn langs de lichaamscontour van de linkse vrouw, raak je precies de genitalia vd middelste vrouw. Verder is het idee dat angst voor ziekte, verminking en dood – met name ten gevolge van syphilis (een geslachtsziekte) voor Picasso een belangrijke inspiratie vormde bij het maken van dit schilderij. Kunsthistorici suggereren ook dat de oorspronkelijke bezoeker van de vrouwen op de schetsen – Picasso als medicus – op bezoek is om de vrouwen op een geslachtsziekte te onderzoeken (...) (Arch Gen Psych '08;65(6):620-1).

.

Wat denk jij – is het angst of lust, wat hier Picasso’s primaire procesdenken (waarover we het vorige week weer eens hadden inhet kader van de tentoonstelling 'Onderstroom' en kijk ook eens naar de links die daar bij staan over Lucian Freud, Munch en Regno bijvoorbeeld) heeft geprikkeld tot het maken van dit schilderij? En zal hij het bewust niet gesigneerd hebben? En waarom niet?

Picasso zelf zei over dit schilderij: "… Les Demoiselles d’Avignon [was my] first exorcism painting . . . If we give a form to these spirits, we become free…".

.

Meer over kunst: de CC WIKI, pagina Kunst & psychiatrie.

.

21 Juli '08

SLOW DOWN

Confabula is enorm trots op Dr Shock. Hij bleef actief op zijn weblog terwijl hij achter de schermen bezig was met een extreme make-over! En hoe! Echt schitterend.
Daarmee vergeleken is Confabula een sloompie.
Maar, Confabula blijft voor haar ouderwetse club staan! We hangen zelf dan ook even dit bordje aan de muur. Een site à la Confabula: Slow Down! Deze site gebied je het. Ze bieden je diverse slow-secrets. Lees hun slow-lifestyle manifesto. Maar rustig aan. Lijkt het je wat, zo’n relaxte leefwijze? Start dan met beginner's guide to slowing down. Of zoals een van de motto’s: Slow is not Lazy. Het gaat om het bereiken van je doel met minimale inspanning (Minimal Effort).
Het lijkt op Mindfulness waar ik ook een fan van ben!
.

17 Juli '08

WOW - DR SHOCK!

Dr Shock is verhuisd. Zijn nieuwe woning is een schitterend vormgegeven website. Naast de frequente weblog-updates, vind je er ook een prachtig overzicht van wat er recent en de afgelopen maanden is verschenen. Chapeau!

.

17 Juli '08

HUBS

Over MRI scans en mn f-MRI scans (zie bijv 'Leren lief te hebben') gesproken – niet iets waar je even voor je ontspanning in gaat liggen, zo’n scanner. En de 'f' staat, zoals je weet voor 'functional': je moet opdrachtjes uitvoeren of testjes doen als je in die scanner ligt. Intussen wordt gekeken wat dat met je brein doet. Dus aan je rust kom je sowieso ff niet toe.

Een onderzoeksgroep gunde hun studiepopulatie van dementerende ouderen wel hun rust. Zij hebben nu met de fMRI scan gekeken naar het rustende brein. Tot zo ver is het stuk nog te volgen, maar dan krijg je een computertaal waar Confabula even van achterover slaat, ik noem maar: "… wavelet analysis was applied to the fMRI data to compute frequency-dependent correlation matrices. Correlation matrices were thresholded to create 90-node undirected-graphs of functional brain networks. Small-world metrics (characteristic path length and clustering coefficient) were computed using graph analytical methods..in the low frequency interval 0.01 to 0.05 Hz, functional brain networks in controls showed small-world organization of brain... ".

.

Als ik het goed begrijp: ze hebben zich gericht op 'hubs'. Onder 'hubs' worden een soort verbindingselementen verstaan die neuronale pathways met elkaar verbinden. De term 'hub' komt uit de computerwereld, waarin je ook te maken hebt met netwerken en informatie-doorgeef-systemen. Een hub heeft contact met andere hubs. Als er een signaal ergens in het brein start, gaat dit via verschillende hubs naar zijn bestemming. De hubs die het signaal onderweg paseert, maken dat het signaal waarmee gestart is een kleuring krijgt. Als je bijvoorbeeld een plaatje van een bekende ziet, dan kan je beginnen met het zien, en aan het eind van het signaal concluderen dat het je vriendje Pietje is. Maar je kunt daarnaast ook diverse associaties erbij hebben: waar je Pietje van kent, wanneer je hem voor het laats zag, waarom Pietje leuk is, wie Pietjes familie en vrienden zijn, wie je daarvan kent etc etc. Dat noemen ze "small-world properties". De diverse hubs onderweg kunnen die informatie invoegen. Liefst loop je via een niet te groot aantal maar wel een adequate hoeveelheid hubs de kortst haalbare route.

.

De onderzoekers vergeleken 21 ouderen met Alzheimer met 18 gezonde controles. Als ze keken naar de signalen die door het brein liepen, zagen ze dat de lengte vd signaal-wegen hetzelfde waren. Maar de mensen met Alzheimer hadden tussentijds minder functionele hubs. Het gaat dan vooral weer om de hippacampus, waarover we het van de week al hadden (zie 'weed'). De onderzoekers hopen dat ze deze methode verder kunnen ontwikkelen zodat hij gebruikt kan gaan worden voor de diagnostiek van de ziekte van Alzheimer in een vroeg stadium. Daarnaast is deze methode mogelijk ook voor pathofysiologische inzichten interessant.

Ook opmerkelijk was bijvoorbeeld dat bij de patiënten met Alzheimer juist sprake leek van een toename van de hubs het frontaal gebied vh brein. Is dat een compensatoir mechanisme? Of is het niet functioneel? Of zelfs eigenlijk niet wenselijk? Het zal gecorreleerd moeten worden aan gedragsveranderingen. Aan energieverlies of toename. Kortom, aan symptomen waar de dementerende bejaarde onder lijdt. Ik vraag me af of het ook te maken kan hebben met apathie. Misschien is er zelfs bij deze bejaarden sprake van een apathiesyndroom - daarover hadden we het enige tijd terug ('Depressie versus apathie - fMRI'). Interessant! (PLoS Comput Biol.'08;4(6):e1000100). Huppp, huup, huup... (weet je 'm?)

.

16 Juli '08

GRIP OP JE DIP

Jaarlijks heeft 5 tot 8% van de jongeren depressieve klachten. Stel je voor – zo’n 80.000 jongeren voelen zich in wisselende ernst somber of angstig, kunnen niet van dingen genieten al shun leeftijdgenoten en piekeren veel. Vaak kunnen ze zich ook niet goed concentreren. Dit alles heft zijn weerslag op allerlei aspecten van hun leven, varierend van sociale contacten tot studiepresaties. Ook is het een valkuil voor het gaan gebruiken van alcohol of drugs. Of het ontwikkelen van lichamelijke klachten. In de praktijk blijkt dat veel jongeren zich schamen voor hun depressieve of angstklachten. Dat maakt dat ze niet snel hulp zoeken. Drie jaar geleden is speciaal voor jongeren de website 'Grip op je dip' opgezet. Daar kunnen jongeren (anoniem) contact en informatie krijgen, tips vinden en een cursus volgen. Een artikel over de chatopties kan je hier dowloaden. Uit een overzicht van de resultaten die de afgelopen 3 jaar zijn geboekt, blijkt dat de jongeren die de online cursus via gripopjedip volgden, er positief over zijn en minder last van depressieve klachten hebben. Naar aanleiding van deze positieve resultaten is de site nu verder uitgebreid. Neem eens een kijkje op Gripopjedip. Wordt ongetwijfeld vervolgd.

Een andere site, special voor 'multiculturele jongeren' is Hulpmix.

.

14 Juli '08

ONTSPANNINGSOEFENINGEN & ANGST

Je zit er wel erg gespannen bij! Ga s ff ontspannen achter je bureau! Ontspanningsoefeningen voor angst. Hebben ze echt effect? The answer is yes! Alle studies die tussen 1997 en 2007 hiernaar zijn gedaan zijn geëvalueerd. Uiteindelijk bleven er 27 over die voldeden aan de criteria van een goede studie. Deze zijn samengevoegd in een meta-analyse. Er zijn in de studies diverse ontspanningsoefeningen geëvalueerd. Zoals 'Jacobson's progressive relaxation'. Dat is een ontspanningsoefening waarbij je stap voor stap diverse spieren in je lichaam aanspant en ontspant. Door dat rustig en met aandacht te doen, heb je een moment van pas op de plaats, word je je bewuster van je lichaam en kom je tot rust. Heel eenvoudig en praktisch. Niks zweverigs aan. Probeer maar eens. Achter je bureau bijvoorbeeld, dat kan inderdaad – kijk maar op deze site. Een andere oefeningssoort is bijv autogene training, waarbij je steeds zinnen herhaalt die een aantal beelden oproepen die ontspanning induceren. Of meer meditatieve oefeningen. Over mediatie hebben we het in Club Confabula frequent gesproken. Enfin, uit de meta-analyse komt naar voren dat ontspanningsoefeningen een significant positief effect hebben bij angst & paniekklachten. Hoe langer iemand ermee trainde, hoe beter het effect. Meditatie kwam het meest positief naar voren (BMC Psych '08). En los van angst, ook voor je cognitie – je concentratie en studieactiviteiten kan ontspanning een positieve invloed hebben. Kijk maar naar het onderzoek onder studenten die leerden mediteren, waarover we het eerder hadden. De HPA-stress as bleek te stabiliseren – wat ook bij angst-reductie een belangrijke rol speelt.

Check ook de Club Confabula WIKI!
Eerder hier: In ZEN Mood

'Leren lief te hebben' mbv meditatie

'Mindfulness'

Voorbeeld van bandje ontspanningsoefening bij angst

Blue Snow, een ontspannende visualisatie

.

Vind je mooiere / ontpannender voorbeelden online? Deel het met je mede-Confabulanten!

.

11 Juli '08

WISH YOU KNEW?

Zit je hard te blokken voor je herren?
Vraag je je af wat je bezielde toen je koos voor de studie geneeskunde? Het kan in de toekomst nog erger… check it out: van 'Medschool = Hell': 101 dingen waarvan je zou wensen dat je ze had geweten voordat je aan deze studie begon … Zou het je weerhouden hebben? Vast niet.
.

11 Juli '08

STUDIETIP

Hertentamens? Nog studietips nodig? Grappig is deze preview ikv 'Learn More, Study Less' Vergeet ook niet in jezelf te geloven!

.

11 Juli '08

ONDERSTROOM

Deze week is in de galerie van het LUMC weer een nieuwe tentoonstelling geopend. Getiteld 'Onderstroom' met werken van verschillende kunstenaars. De tentoonstelling haakt mooi in bij creativiteit en primair procesdenken. Primair procesdenken is de wijze van denken die je rond je 6e hebt. Dan denk je in beelden, gestuurd door je gevoel. Het zijn nog geen verstandelijke of logische gedachten, het zijn meer emotionele associaties. Er speelt van alles, angst, boosheid, 'lust', 'onlust', fantasie, magische dingen. Pas rond je 12e ontwikkel je je 'logische verstand'- het 'secundair procesdenken'. Deze wijze van denken gaat vervolgens overheersen. Beide manieren van denken blijven op volwassen leeftijd echter wel bestaan. Als volwassene kan je 'primair procesdenken' worden benut: je uit het middels je creativiteit. Dat kan beeldvorming zijn. Maar ook schrijven of dichten. Over dat alles hadden we het begin van dit jaar, toen we de werkgroepen voor tweede jaars studenten draaien (zie 'De werkgroep, Freud &…' en bijv 'Munch & angst'). Creativiteit en fantasie en het onderbewuste. Deze tentoonstelling heeft als thema het schemergebied tussen fantasie en werkelijkheid. In uiteenlopend werk (tekeningen, schilderijen, foto’s en animatiefilms ) geven de kunstenaars uiting aan deze diffuse, irrationele wereld, die wordt gevoed door het primaire procesdenken. De onderstroom van gedachten, herinneringen en dromen leveren ongerijmde beelden op, balancerend op de grens van wat mogelijk is. Slaapwandelend, alsof bevangen door een droom, bewegen de mensen zich in het getoonde werk voort. Ze zijn wel aanwezig maar niet bewust. Is het werkelijkheid of toch een droom? … en hoe is de kunstenaar op deze ideeën gekomen? Loop een keer langs en laat wat bezinken.

Meer over kunst & psychiatrie op de CC WIKI.

.

10 Juli '08

WEED

Gekoppeld aan het niet-roken verbod in de horeca, waarover we het vorige week hadden ihkv dementie, las ik dat dit betekent dat coffeeshops alleen nog joints zonder tabak zullen bieden. Dat is een beetje een ambivalente situatie.

Eerder hadden we het in Club Confabula al over het verhoogde risico dat het roken van cannabis geeft op de ontwikkeling van schizofrenie. Nu is ook het brein onder cannabisgebruik onderzocht met middels MRI scanning. Vijftien mannen die al meer dan 10 jaar meer dan 5 joints per dag rookten (gem 39 jaar), werden vergeleken met 16 mannen die dit niet deden. Met de MRI scan werd gekeken naar het volume van de amygdala en de hippocampus. Ook werd gekeken of er bij de 2 groepe sprake was van (beginnende) psychotische symptomen en werd gekeken naar het geheugen voor woorden (oa woorden uit het hoofd leren, na 20 minuten kijken of ze ze nog wisten).
De amygdala (onderdeel van het limbisch systeem, gelegen in de temporaal kwab) speelt een belangrijke rol bij het vormen en opslaan van herinneringen aan emotionele gebeurtenissen. Vorig jaar beschreef ik dat met fMRI werd aangetoond dat de amygdala bij mensen met een spinnenfobie hyperactief werd bij het zien van plaatjes van spinnen (en wat gebeurde er na CGT? – lees het in 'spinnenfobie'). De hippocampus (van hippos = paard + kampos = zeemonster = zeepaardje, altijd weer leuk om even te melden) speelt ook een rol in geheugen – en over de hippocampus hebben we het ook vaker gehad, ihkv depressie, bewegen en neurogenese (zie bijv 'groefactoren & depressie'. 'excercise!' en 'neurogenese zichtbaar').
Cannabisgebruikers bleken in beide hersenhelften een significant verminderd volume van zowel de amygdala (6% kleiner links en 8% rechts!) als de hippocampus (zo’n 12% kleiner!) te hebben tov controles. Sommige proefpersonen bleken licht psychotische symptomen te hebben, wat gecorreleerd was met het verminderd volume van de linker hippocampus. Hoe meer cannabis gebruik, hoe meer kans op psychotische symptomen. De cannabisgebruikers bleken bovendien significant slechter woorden te kunnen onthouden. Hierbij was verder geen specifieke corelatie met 1 vd hersengebieden (Arch Gen Psychiatry '08; 65(6): 694-701). Wat bij zo’n scan nog niet kan worden gevisualiseerd is wat aangaande het volume nou eigenlijk verloren gaat. Het kunnen zenuwcellen zijn, maar het kan ook zijn dat het gliacellen zijn. Of dat de cellen zelf alleen in volume kleiner worden en niet zozeer afsterven. Verder gaat het hier om een kleine groep van langdurig, zware gebruikers.

Er zal ongetwijfeld meer onderzoek volgen om het effect van cannabis op het brein te visualiseren. Ook het verkrijgen van zicht op het effect bij korte termijn en zelfs incidenteel gebruik zeker de moeite waard. Het zou ons wellicht ook meer inzicht kunnen gaan geven in de pathogenese van psychosen en schizofrenie, waarbij nu ook steeds meer fMRI onderzoek wordt verricht.

Zie ook: Risicofactoren & schizofrenie
Mannen & vrouwen & schzifrenie

Schizofrenie & MRI

Check ook de Club Confabula WIKI over Psychosen
.

9 Juli '08

FF

Over acroniemen gesproken. In onze cyberspace contacten maken we toenemend gebruik van sms-afkortingen. Zelf ken ik alleen 'ff' (even). Maar als ik soms zie wat mensen er allemaal uitgooien – waar halen ze het vandaan. 'ff' is, zo uitgesproken nog 'effe' en kom uit op een slordig uitgesproken ‘even’. Hieruit volgt dan w8ff – ook nog te doen. Doet denken aan 'U2'. Maar bij veel afkortingen haak ik af en zit ik echt te staren wt ik ermee moet als iemand hem in een mail gebruikt. Zoals 'LOL' (laughing out loud) en 'BRB' (be right back…).

Wow. Wat doet ons brein met die nieuwe wijze van denken? Herkennen de hersenen van de sms-generatie afkortingen en acroniemen als BRB en LOL als woorden of als afkortingen? Zien ze 8 in w8ff nog wel als een cijfer? En hoe doen de mijne dat? Interessant.

Taalpsychologe dr. Lesya Ganushchak hier onderzoek naar doen op afdeling psycholinguïstiek vd Universiteit van Birmingham. Zij geeft ook als interessant voorbeeld dat je, als je bijvoorbeeld "b33ld" schrijft in plaats van "beeld", je bij het lezen toch snapt dat er "beeld" had moeten staan. Waarom? Wat gebeurt er in ons brein? . Lesya Ganushchak van het LIBC gaat nu kijken naar de relatie tussen visuele woordherkenning en de planning van spraak - een belangrijk aspect van deze sms-taal.

Haar plan is om EEG onderzoek te gaan doen op twee groepen proefpersonen: nieuwelingen en ingewijden in het SMS-jargon. Ze gaat hen onder andere blootstellen aan masked priming: een woord heel snel over het scherm laten vliegen, zodat de proefpersoon niet door heeft dat hij het heeft gezien. Ze laat bijvoorbeeld het woord 'lachen' voorbij flitsen. En kijkt welke EEG activiteit dat geeft. En gaat vervolgens kijken of 'LOL' diezelfde activiteit opwekt. En dat vergelijken met andere afkortingen als 'TV' of 'WC' (nee, niet lachen, Club Confabulanten: luister naar WA: we moeten af van het poep/WC TABOE!). Ook gaat ze cijfercombi’s met betekenis, als 'w8', vergelijken met onzincombi’s. Welke hersengebieden worden wanneer en hoe geactiveerd?

Een leuk project, me dunkt. Ik ben wel benieuwd of ze eventueel ook nog met functionele MRI scans (zie bijv 'Leren lief te hebben') gaat kijken welke hersengebieden wanneer worden geactiveerd. Het lijkt me goed haalbaar om de SMS teksten aan de profpersonen aan te bieden als ze in de MRI scanner liggen.

Graag zou ik nu als leuke uitsmijter een gevatte SMS-tekst geven… maar Confabula kan het echt niet. ff dimmen dus maar. Of nee – ik gooi er een (dankzij mails van studenten inmiddels mij bekende – hoewel ik er zelf eigenlijk 'tegen' ben: we konden toch prima zonder, zijn we zo weinig literair meer?) emoticon tegenaan ;) .
.

4 Juli '08

APA (II)

In mei schreef ik over het jaarlijkse wereldcongres van de American Psychiatric Association (APA), dit jaar in Washington van 3 t/m 8 mei. Op 8 mei woonde ik in Rotterdam de APA-telereview bij. Zeven sprekers vertelden vanuit Washington per satelliet (altijd grappig - ik was vanuit R’dam zelfs even in de USA in beeld, hoorde ik later…) over wat ze op het congres op hun gebied aan nieuwe ontwikkelingen en 'state of the art' waren tegen gekomen. Je kunt nu de dia-presentaties zelf hier inzien: Angststoornissen / Bipolaire stoornissen / Farmacotherapie / Kinder- en jeugdpsychiatrie / / Psychotherapie / Psychotische stoornissen / Verslaving.


Als je informatie wilt over psychiatrische stoornissen en behandelingen, is het overigens ook altijd de moeite waard even te kijken of er een informatiefolder van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie over is. Hiernaast staan ze op een rij.
.
4 Juli '08

MET MELATONINE IN DE ZON?

Nieuwe onderzoeksgegevens van de VU Amsterdam, waar ze kijken naar het effect van zonlicht. We hebben er al eerder over geconfabuleerd hier. Extra licht geeft dementerende ouderen een stemmings-booster. Uiteraard wordt gezocht naar het biochemische mechanisme achter deze booster. In mei bleek uit onderzoek dat een tekort aan vitamine D een rol zou kunnen spelen.
Een andere mogelijke rol zou kunnen zijn weggelegd voor melatonine (zie ook hier 'Zeealgje & zijn bioklok'). Om dit uit te zoeken zijn 189 ouderen (gem leeftijd 86 jaar; 90% vrouwen (!)) onderzocht. Zo’n 87% vd groep leed aan dementie.
De helft vd groep werd de hele dag blootgesteld aan helder licht van 1000 lux in de woonkamer. De andere helft kreeg 'normaal' licht (±300 lux). Daarbij kreeg in elke groep nog eens de helft ofwel 2,5 mg melatonine, ofwel een placebo vóór het slapen. Hierdoor ontstonden 4 studiegroepen: 49 personen kregen alleen fel licht; 46 kregen alleen melatonine; 49 kregen fel licht plus melatonine en 45 kregen geen van beide. Bright lights only (49). De groep werd gemiddeld 15 maanden gevolgd. Fel licht alleen bleek cognitieve achteruitgang met zo’n 5% te vertragen. In deze groep die alleen fel licht kreeg, bleken ook depressieve symptomen minder, was er sprake van minder functie-beperkingen en sliepen de bejaarden beter. Ouderen die alleen melatonine hadden gekregen, bleken Ook depressieve symptomen bleken sneller in slapp te vallen, langer te slapen en minder frequent wakker te worden. Nadeel bleek echter dat deze ouderen minder goed scoorden aangaande hun stemming en dat ze zich meer terugtrokken. Bij de groep die melatonine en fel licht kreeg, bleek het positieve effect op slapen eveneens aan de orde. Deze groep vertoonde echter niet de toename in sombere symptomen en terugtrekgedrag. Bovendien bleek dat deze combi-groep ook minder geagiteerd (=onrustig/bozig) gedrag vertoonde. Zowel het felle licht als de melatonine bleken geen bijwerkingen te geven. Er bleek bij de participanten die fel licht kregen zelfs sprake van een afname van klachten van duizeligheid, hoofdpijn, slapeloosheid, irritatie. En zelfs bleek er een afname van obstipatie! (JAMA '08; 299: 2642-55).
Enfin- op een zonnig terras, in aangenaam gezelschap ('Oud, alleen' en '… een vrouw' en 'Eenzaamheid & genen') met een (zowel evidence based als subjectief) goede maaltijd , is het devies. En niet rokend natuurlijk... herkauw dan maar wat druivenpitten...
Check ook de Clubconfabula WIKI pagina over stemming of over ouderen.

.
3 Juli '08

THE HISTORY OF THE BRAIN

Beluister de BBC Radio: 'In the 5th century BC the Greek physician Hippocrates confidently asserted: "Men ought to know that from the brain and from the brain only arise our pleasures, joys, laughter and jests, as well as our sorrows, pains, grieves and tears."

This might suggest that people have never doubted the importance of the brain, but for Aristotle the heart was the ruler of the body and the seat of the soul. Despite dissections of brains both human and animal throughout the following centuries, in 1669 the Danish anatomist, Nicolaus Steno, still lamented that, "... the brain, the masterpiece of creation, is almost unknown to us...." Why was the brain seen as a mystery for so long (en eigenlijk is het dat nog steeds hè...) and how have our perceptions of how it works and what it symbolises changed over the centuries?'.

.

2 Juni '08

ROKEN & DEMENTIE

Per vandaag, 1 Juli, is het rookverbod weer spectaculair verder uitgebreid. In mei hadden we het nog over. Om de critici de mond te snoeren, bespraken we toen een studie waaruit naar voren kwam dat rokers een zo’n 40% hogere kans hebben op het ontwikkelen van een depressie dan niet rokers. Dat verschil is echt fors!

En vorig jaar hadden we het er ook al over dat rokers zo’n 70% meer kans hebben op het ontwikkelen van dementie (zie 'No smoking!'). En dat alsnog stoppen wel zijn nut kan hebben, blijkt uit recent onderzoek. Er is een groep van 10.308 Londenaren (6895 mannen en 3413 vrouwen) gevolgd. De groep is tussen 1985 en 1988 verzameld, ze hadden toen een leeftijd tussen de 35 en 55 jaar. Hun cognitief functioneren werd getest. En 10 jaar na aanvang vd studie is gekeken of de participanten nog immer rookten. 5388 participanten konden na 10 jaar nogmaals op hun cognitief functioneren worden getest; en van die groep 4659 5 jaar later weer. In de groep participanten die bij start vd studie rookten, bleek dat een significant groter aantal in de loop vd studie overleden en ook dat een significant hoger aantal niet meedeed/kon doen aan de cognitieve testen. Tien jaar na aanvang van het onderzoek bleken de rokers een significant hoger risico te hebben op slecht cognitief functioneren vergeleken met niet-rokers. Participanten die tussentijds gestopt waren met roken bleken cognitief beter te functioneren dan de rokers. Ook bleken zij aanmerkelijk gezonder te leven tov rokers: meer beweging, minder alcohol, meer groente en fruit (Arch Intern Med '08;168:1165-73). Groente en fruit: antioxidanten. En zoals je weet komt bij rokers oxidatieve stress meer voor dan bij niet-rokers en bij de ziekte van Alzheimer is ook sprake van toegenomen oxidatieve stress. Anti-oxidanten in voedsel kunnen het aantal vrije radicalen verminderen. EErgisteren de druivenpitten (heerlijk..) nog! Vergeet ook vitamine B niet! En bewegen, ja dat lijkt me inmiddels duidelijk! Dat alles zal hun lichaamsomvang ook ten goede zijn gekomen (zie 'buikjes in'). De zon! (Daarover volgt deze week nog meer nieuws!) Allemaal factoren die meespelen in het verbeterde cognitief functioneren.

Kortom: het is echt beter zo - stoppen heeft zin. Wat ik wel denk is: is het menselijk om van een bepaalde leeftijd nog een gedooggrens te maken? Wat vind jij?

.

1 Juli '08