OUDER & ALLEEN & DEPRESSIEF

400 mensen (wv 78% man) boven de 65 jaar werden geïnterviewd. Er werd oa een vragenlijst afgenomen gericht op depressieve klachten. In deze groep bleek bij 20% sprake van een depressie. Vervolgens hebben de onderzoekers de depressieve en niet-depressieve groep vergeleken en gekeken welke factoren een ouder persoon kwetsbaar maken voor een depressie. Qua geslacht bleek het vooral te gaan om vrouwen. Aangaande relaties om vrijgezellen en ouderen die gescheiden waren of van wie de partner was overleden. Ook een laag opleidingsniveau bleek een kwetsbaarheidfactor. Tenslotte, het ontbreken van een familiesysteem. Ouderen die geen familienetwerk om zich heen hadden, bleken 4,3 maal zoveel kans te hebben om een depressie te hebben dan ouderen met een familienetwerk. Overigens gaat dit om een onderzoek uit Pakistan. (BMC Psych '07;7:57). Een prevalentie van depressie van 20% is wel schrikbarend. Ook in Nederland is de prevalentie hoog: bij ongeveer 15% vd 85-jarigen blijkt sprake van een depressie. Van de ouderen die op in dat levensjaar niet depressief zijn, blijkt zeker 20% in de jaren erna een depressie te ontwikkelen. De positieve invloed van een warm familie netwerk vind ik begrijpelijk - de verhoogde kans van 4,3% is wel opmerkelijk hoog. En het lijkt me aannemelijk dat een hecht familienetwerk ook voor Nederlandse ouderen een anti-depressief effect heeft. Love/care/support - vrij essentieel in een mensenleven. Je zou je kunnen voorstellen dat het ook te maken heeft met een eerder onderzoek dat ik beschreef, waaruit naar voren kwam dat er aanwijzingen zijn dat er bij eenzaamheid een genetische basis ontstaat voor een verlaagde afweer tegen virussen en bacteriën, maar ook een verhoogd risico op autoimmuun-ontstekingsziekten (zoals reuma en de ziekte van Crohn). Dit sluit aan bij onderzoek van de onderzoeksgroep van Prof Vd Mast wat momenteel in het Leids Universitair Medisch Centrum loopt. Deze groep onderzoekt het therapeutisch effect van anti-TNF-alfa (een medicament wat ook wordt gebruikt voor autoimmuunontstekingsziekten als reuma en Crohn) bij ouderen die op latere leeftijd een depressie ontwikkelen. En tenslotte, dat een levenspartner een gunstig effect kan hebben, kwam al eerder aan bod: het geheugen krijgt van een partner een positieve booster. Overigens: vind dit een prachtige foto, ik laat haar vast nog een keer terug komen!

5 Nov '07

5 opmerkingen:

Unknown zei

ja, ouderen zijn kwetsbaarder voor depressie, en vooral als ze eenzaam zijn, gaan ze bovendien ook vaker dood. Het gaat dan om subjectief beleefde eenzaamheid. Je kunt nog zoveel mensen om je heen hebben, als je je eenzaam voelt maakt dat kwetsbaar. Ook dit is in de Leiden-85-Plus Studie aangetoond (Depression leads to mortality only when feeling lonely. Stek et al. Am J Psychiatry 2005:162:178-180.

Anoniem zei

@roos: bestaat objectief beleefde eenzaamheid ook?

Anoniem zei

"Ouderen die geen familienetwerk om zich heen hadden, bleken 4,3 maal zoveel kans te hebben om een depressie te hebben...", en even later: "de verhoogde kans van 4,3% is wel opmerkelijk hoog."
Klopt dat wel?

En dan krijgen we de vergrijzing nog en de kinderen die steeds minder tijd hebben... Die prevalentie van 15% zal nog thuis gaan horen in de categorie 'vroeger was alles beter'!

Unknown zei

ja, voorheen werd eenzaamheid nogal eens afgemeten aan het aantal mensen in je netwerk, maar dat blijkt niet altijd een goede maat te zijn. Dus omstanders van de eenzame zullen in zo'n geval misschien zeggen dat iemand niet eenzaam is want hij/zij heeft toch zoveel mensen om hem/haar heen...
Verder voelen veel alleenstaanden, ook onder de ouderen, zich niet eenzaam. Het zit 'm dus ook van binnen en niet alleen in je netwerk..

Anoniem zei

@roos: ik begrijp dat het onderscheid tussen 'eenzaam' en 'alleen' zo'n beetje verloren is gegaan.